Sinds 2024 is zo ongeveer elke energieleverancier terugleverkosten gaan rekenen aan klanten met zonnepanelen. Voor veel huiseigenaren is het totale kostenplaatje rondom zonnepanelen hierdoor erg ingewikkeld en verwarrend geworden. Joris Kerkhof, expert energie bij Independer, geeft daarom antwoord op de meest gestelde vragen over dit onderwerp.

Wat zijn terugleverkosten?

Terugleverkosten zijn kosten die energieleveranciers in rekening brengen aan klanten met zonnepanelen, wanneer die panelen meer stroom opwekken dan het huishouden van de klant zelf verbruikt. Deze ‘overtollige’ stroom wordt teruggeleverd naar het stroomnet. Dit proces kost de leveranciers geld, en dit verhalen ze daarom op hun klanten die stroom terugleveren.

Hoe worden terugleverkosten berekend?

Op welke manier de terugleverkosten berekend worden per klant, verschilt enorm per energieleverancier. Veruit de meeste energieleveranciers kijken naar de hoeveelheid stroom die klanten in een jaar terugleveren en verdelen dit in schalen, waarbij de terugleverkosten per schaal oplopen.

• Bijvoorbeeld: bij Essent betaal je geen terugleverkosten als je t/m 250 kilowattuur teruglevert, €48,84 als je tussen de 251 en 500 kWh teruglevert, €81,36 als je tussen de 501 en 750 kWh teruglevert, enzovoorts.

Maar er zijn ook andere methoden. Zo rekent Coolblue een vast bedrag van €17,50 per maand aan alle klanten die terugleveren, waar andere energieleveranciers, zoals Eneco en ENGIE, een vast tarief per kWh aan teruggeleverde stroom rekenen. Dan heb je ook nog leveranciers als Greenchoice, die ook een vast tarief per kWh in rekening brengen, maar waarbij dit tarief nog verschilt tussen klanten met een vast en een variabel energiecontract. Ten slotte zijn er leveranciers die geen loyaliteitsbonus aanbieden aan klanten met zonnepanelen om te compenseren voor terugleverkosten, en kunnen leveranciers ook hogere energietarieven rekenen voor klanten met zonnepanelen.

Zijn er ook energieleveranciers zonder terugleverkosten?

Nee. Inmiddels brengen alle Nederlandse energieleveranciers wel één van de bovengenoemde vormen van terugleverkosten in rekening; je ontkomt er dus eigenlijk niet meer aan als je zonnepanelen hebt.

Welke energieleverancier heeft de voordeligste voorwaarden rondom terugleverkosten?

Dit is een lastige kwestie, want het antwoord op deze vraag verschilt enorm per klant. Als je veel stroom opwekt is de ene leverancier voordeliger, terwijl je bij de andere leverancier juist goedkoper uit bent als je relatief weinig stroom opwekt. Omdat de manieren waarop energieleveranciers terugleverkosten in rekening brengen zo uiteenlopen, is het ingewikkeld om ze met het blote oog te vergelijken, zeker als je bedenkt dat je ook nog rekening moet houden met de verschillen in de energietarieven die elke leverancier aanbiedt.

Om snel te weten te komen welke energieleverancier de meest voordelige teruglevervoorwaarden hanteert voor jouw situatie, kun je energie vergelijken bij Independer. Je kunt dan invullen hoeveel energie je ongeveer verbruikt en hoeveel stroom je ongeveer opwekt met je zonnepanelen. De vergelijker rekent vervolgens naast de tarieven ook automatisch de verwachte terugleverkosten mee in de vergelijking, op basis van de manier waarop elke leverancier terugleverkosten hanteert. Hierdoor hoef je die verschillen niet zelf uit te rekenen.

Kan ik mijn panelen op strategische momenten uitschakelen om terugleverkosten te voorkomen?

Dit vragen veel mensen met zonnepanelen zich af sinds de introductie van terugleverkosten, en gek is de gedachtegang niet. Hoe minder overtollige stroom je teruglevert, hoe lager je terugleverkosten zijn, hoe beter dit is voor je portemonnee, toch?

Nou, niet per se. Dit komt vooral door de salderingsregeling. Door deze regeling worden je stroomverbruik en de hoeveelheid opgewekte stroom tegen elkaar weggestreept. Dat wil zeggen: als je over het hele jaar meer stroom hebt opgewekt dan je hebt verbruikt, krijg je op de jaarafrekening een vergoeding voor dit verschil. Ik maakte eerder een berekening voor het AD met verschillende scenario’s. Hieruit blijkt dat je door het salderen in veruit de meeste gevallen meer geld overhoudt wanneer je je panelen altijd aan laat staan. De salderingsregeling blijft in ieder geval tot en met 2027 actief.

In enkele uitzonderlijke gevallen kan het op jaarbasis een paar tientjes schelen als je soms je zonnepanelen uitschakelt: als je bij Vattenfall of Vandebron zit en per jaar een kleine hoeveelheid stroom meer opwekt dan je verbruikt.

Hoe kan ik mijn terugleverkosten terugdringen?

Er zijn enkele manieren om je terugleverkosten te verminderen. Het is hierbij van belang dat je een groter deel van je zelf opgewekte stroom zelf verbruikt. Ga bijvoorbeeld eens na welke van je huishoudelijke apparaten een timerfunctie hebben en stel ze zo in dat ze overdag aan staan, wanneer je panelen stroom opwekken.

Je kunt ook investeren in een warmtepomp voor de temperatuurregeling van je woning. Deze gebruik je voornamelijk overdag en werkt daarom perfect samen met je zonnepanelen. Als je een elektrische auto hebt, kun je overwegen om een eigen laadpaal op je oprit te installeren. Door overdag je auto op te laden, maak je slim gebruik van je eigen zonnestroom. Tot slot is er de thuisbatterij: deze slaat opgewekte zonnestroom voor langere tijd op, waardoor je het kunt gebruiken wanneer het uitkomt. Zo’n batterij heeft wel een aardig prijskaartje, dus schat eerst goed in of het voor jou de investering waard is.

Ik heb nog geen zonnepanelen; is het de investering nog wel waard nu er terugleverkosten bij gekomen zijn?

Voor het antwoord op deze vraag is het belangrijk om te kijken naar de terugverdientijd. Dat wil zeggen: de tijd die het kost voordat je de initiële kosten van je zonnepanelen (aankoop en installatie) hebt terugverdiend met de opgewekte zonne-energie. Die periode moet in ieder geval korter zijn dan de levensduur van de zonnepanelen om ze rendabel te maken.

De terugverdientijd van zonnepanelen hangt van veel factoren af: de investeringskosten, de energieprijzen, de terugleververgoeding die je ontvangt dankzij de salderingsregeling, je stroomverbruik en de hoeveelheid stroom die je panelen gemiddeld gaan opwekken per jaar. En nu natuurlijk ook: de terugleverkosten. Uiteraard hebben terugleverkosten een negatieve invloed op de terugverdientijd: door de extra kostenpost duurt het gemiddeld langer voordat je quitte draait met je zonnepanelen dan voor de introductie van terugleverkosten.

Toch zijn zonnepanelen bijna altijd een goede investering. De gemiddelde terugverdientijd ligt tussen de 5 en 8 jaar. Hoewel dit door terugleverkosten iets langer kan zijn, is die periode alsnog veel korter dan de levensduur van zonnepanelen, namelijk 25 jaar. Zodra je door de terugverdientijd heen bent, is de opgewekte zonnestroom pure winst.

Zonnepanelen: een pluspunt bij de verkoop van je woning

Heb je plannen om je huis te verkopen en vraag je je af of zonnepanelen een goede investering zijn om de waarde van je woning te verhogen? Dan ben je niet de enige. Woningkopers letten steeds meer op duurzaamheid, en huizen met zonnepanelen worden vaak aantrekkelijker gevonden. Platforms zoals Huislijn.nl laten zien dat woningen met duurzame voorzieningen, zoals zonnepanelen, vaker worden bekeken en sneller worden verkocht. Ronald Barends, eigenaar van Huislijn.nl, legt uit: “Zonnepanelen zijn niet alleen een slimme keuze voor je energierekening, maar maken je huis ook toekomstbestendig. Kopers zien dit als een pluspunt, zeker nu de energiekosten blijven stijgen.” Overweeg dus hoe je zonnepanelen niet alleen nu, maar ook bij een eventuele verkoop van je woning kunnen bijdragen aan een financieel voordeel.