Huis kopen? Even 10% dokken…

Heb je een huis gekocht dan wordt er een koopovereenkomst opgemaakt. In de meeste koopovereenkomsten staat dat de koper 10% van de koopsom moet storten bij de notaris als garantie dat hij de koopwoning ook daadwerkelijk afneemt. In de praktijk wordt meestal niet de 10% daadwerkelijk gestort. Maar wordt via de hypotheekadviseur een bankgarantie afgesloten. Dat kost een paar honderd euro, maar als je zelf het geld niet hebt is het een goede oplossing.

Bankgarantie

Veel mensen kiezen overigens voor een bankgarantie omdat ze aannemen dat het een soort verzekering is. Dat wanneer er onverhoopt iets gebeurt en de verkoper de 10% via de bankgarantie opeist, de bank gewoon betaalt en dat daarmee de kous af is. Helaas is de werkelijkheid anders, het enige wat de bankgarantie doet is dat de bank c.q. verzekeraar je het geld voorschiet. Je moet het echter gewoon weer terug betalen.

In de basis wordt de bankgarantie pas afgegeven als de ontbindende voorwaarden voor financiering van de koop zijn verlopen en de koop “definitief” is.  Definitief wil in dit geval zeggen: de overdracht heeft nog niet plaatsgevonden, maar je kunt niet meer van de koop af. Althans, niet zonder de genoemde 10% te betalen.

Je mag niet ontslagen worden…

Maar komt dat nu eigenlijk wel veel voor? Alles is immers toch al rond? Helaas kom het vaker voor dan je denk. Bijvoorbeeld als de hypotheek toch niet rond komt. Hè? Die was toch rond? De bankgarantie werd toch immers pas afgegeven als de hypotheek rond was? Ja en nee. In de praktijk doelt de hypotheekadviseur met de woorden “de hypotheek is rond” er op dat de bank een offerte uitbrengt. Dan is echter nog niet de hypotheek geregeld. In de offerte staan allerlei voorwaarden waar je als koper aan moet voldoen. Bijvoorbeeld dat je niet ontslagen mag worden in de tijd tussen offerte en overdracht en dat je gezond moet zijn. Als je onverhoopt wel ontslagen wordt of als de (mogelijk) verplichte medische keuring niet goed uitvalt, heb je niet alleen een medisch probleem maar ben je ook nog eens een hoop geld kwijt omdat je de koop van het huis niet rond kunt krijgen. Bijna niemand staat er bij stil, maar het zijn allemaal reële risico’s.

Boete kan ook gelden voor verkoper

Stel dat het fout gaat. Hoe gaat het dan in zijn werk? Wanneer je “in gebreke blijft” doordat je de koopwoning niet afneemt, bijvoorbeeld omdat de hypotheek (nog) niet rond is, dan kan gelukkig de verkoper niet direct de 10% opeisen. De verkoper dient je eerst in gebreke te stellen waarna je nog 8 dagen hebt om het alsnog in orde te maken. Dat kan bijvoorbeeld doordat dezelfde of andere bank met andere voorwaarden (lees met hogere kosten) de hypotheek alsnog wil verstrekken. Mocht het binnen die 8 dagen (na datum ingebrekestelling) niet gelukt zijn, dan heeft de verkoper volledig het recht om het geld op te eisen. Je kunt toevallig een hele sympathieke verkoper treffen die het je kwijt scheldt, maar reken er niet te veel op. Mocht het overigens wel lukken, ook dan nog maak je extra kosten. Normaal gesproken is er een boete van zo’n 3 promille van de koopsom per dag. Dat is al snel € 200,- tot € 300,- per dag!

Wat de meeste mensen zich overigens niet realiseren is dat de genoemde “boetes” wederzijds zijn. Ze gelden dus ook voor de verkoper. Het verschil is alleen dat de verkoper het bedrag niet hoeft te storten, zodat je als koper het geld zelf moet gaan halen bij verkoper dan wel via een deurwaarder.

Mijn advies is dan ook om je goed te laten informeren door de makelaar en/of hypotheekadviseur, dit voorkomt achteraf discussie en misverstanden.